Małe, owłosione stopy już za tydzień wracają na ekrany jako "Hobbit: Bitwa Pięciu Armii". Mimo że trylogia ta, włącznie z adaptacją "Władcy Pierścieni", kręcona była w Nowej Zelandii, sam John Ronald Reuel Tolkien brał inspiracje głównie z pejzaży angielskich. Zadajmy więc sobie pytanie: które lokacje mogą odpowiadać fikcyjnemu Śródziemiu?
Shire
Autor w jednym z listów do wydawców napisał, że Shire – dom dla "małych ludzi", to jest hobbitów, był "mniej więcej odpowiednikiem wioski Warwickshire z okresu Diamentowego Jubileuszu królowej Wiktorii" w 1897 roku. Tolkien urodził się w 1892 roku w Południowej Afryce, jednak po śmierci ojca, w wieku czterech lat przeprowadził się z matką i bratem do Anglii. Mieszkali w okolicach Birmingham, przez pewien okres w wiosce Sarehole, w której, tak jak w fikcyjnym Hobbitonie, znajdował się młyn wodny do mielenia kukurydzy. W wywiadzie Tolkien wspominał z czułością tamtą okolicę, opowiadając, że Shire "zostało zainspirowane przez kilka ukochanych mil kwadratowych rzeczywistej okolicy Sarehole".
Młyn nadal się tam znajduje, jednak obszar ten jest teraz otoczony przedmieściami Birmingham.
Hobbicie nory i Pierścień
Pamiętacie przytulne mieszkanka hobbitów z przyciągającymi wzrok okrągłymi drzwiami? Niektórzy twierdzą, że bazowały one na ruinach Parku Lydney w Gloucestershire. W 1929 roku Tolkien, jako profesor na Uniwersytecie w Oxfordzie, odwiedził wykopaliska archeologiczne, na miejscu których dawniej znajdowała się rzymska świątynia, zwana Wzgórzem Karłów. Uważa się, że to właśnie wtedy usłyszał o złotym pierścieniu z tajemniczymi inskrypcjami, znalezionym w 1785 roku na polu w Hampshire, który łączono z rzymską tabliczką z klątwami, odkrytą właśnie we Wzgórzu Karłów.
Rok później Tolkien zaczyna pisać "Hobbita", powieść o niziołku, który odnalazł przeklęty pierścień. "Dla fanów Tolkiena istnieje wiele powiązań z tym faktem" – mówi Mathew Lyons, autor "Tam i z powrotem: po krokach J.R.R. Tolkiena". "Znajdują się tam (okolice wykopalisk) takie nory, o których lokalna tradycja mówi, że były kiedyś zamieszkane przez małych ludzi – jednak Tolkien nigdy dobitnie nie podkreślił tego powiązania".
Rohan i Gondor
Wciąż trwają debaty, próbujące ustalić, czy jeźdźcy Rohanu rzeczywiście są odpowiednikami Anglosasów. Tolkien pisał, że postacie nie przypominały "antycznych Anglików... oprócz w bardzo ogólnym znaczeniu jeśli chodzi o okoliczności: prostsi, bardziej prymitywni ludzie, żyjący w kontakcie z wyższą, bardziej "czcigodną" kulturą". Pomimo tego, wielu uczonych łączy Rohan z jednym z najpotężniejszych królestw Anglii Anglosasów – Mercją, która znajdowała się w Midlands1, gdzie Tolkien spędził swoją młodość. Niektórzy też twierdzą, że imiona jeźdźców mają korzenie w dialekcie mercyjskim. "Tolkien emocjonalnie utożsamiał się z Mercją, dokładniej Zachodnią Mercją i jej językiem, stąd w opisie Rohanu możemy znaleźć wiele odniesień do tej angielskiej krainy" – mówi Lyons.
Autor biografii pisarza C.S. Lewisa (przyjaciela Tolkiena), George Sayer, nadmienia w swojej książce wspólne wyprawy obu pisarzy w góry Malvern Hills w hrabstwie Worcestershire. Lewis wspomina, iż Tolkien "żył swą powieścią w trakcie naszych wycieczek, czasem porównując jakieś konkretne wzgórza z, przykładowo, Górami Białymi (Ered Nimrais)", które znaczyły granice między Rohanem i Gondorem. Twórca Śródziemia porównał kiedyś żartobliwie Wenecję z Gondorem, a działo się to po włoskich wakacjach w 1955 roku, jednak to już było po napisaniu "Władcy Pierścieni". Powiedział też, że "gigantyczne i masywne" budownictwo Gondoru przypominało budowle starożytnych Egipcjan.
Dwie Wieże (i więcej)
Tolkien napisał "Władcę Pierścieni" jako jedno dzieło, jednak ze względu na jego długość, wydawcy postanowili wydrukować je w trzech częściach, drugiej z nich nadając tytuł "Dwie Wieże", z którego autor wcale nie był zadowolony. Wspomniał on kiedyś, że może to być opacznie łączone z czarną wieżą Orthank (w której mieszkał Saruman) i wieżą Cirith Ungol – fortecą Czarnego Władcy Saurona. Było to o tyle mylące, jako że w książce pojawiają się jeszcze inne wieże, Minas Tirith – stolica Gondoru oraz Czarna Wieża – główna siedziba Saurona.
Wielu badaczy sądzi, że wieże były oparte na Perrott's Folly i Wieży Waterwork, znajdujących się na przedmieściach Birmingham, gdzie Tolkien mieszkał jako chłopiec. Dodatkowo sugerowano, że jasno oświetlona wieża zegarowa Uniwersytetu w Birmingham, widoczna z każdej części miasta, mogła służyć za inspirację do zawsze czujnego Oka Saurona.
Rivendell
W liście do swego syna, Michaela, autor napisał, że podróż Bilbo Bagginsa od elfickiej osady Rivendell aż po Góry Mgliste, opierała się na jego wyprawie do Szwajcarii w 1911 roku. "Poszliśmy piechotą, niosąc wielkie plecaki, praktycznie całą drogę od Interlaken, głównie górskimi ścieżkami, do Lauterbrunnen, później Mürren i ostatecznie aż pod czoło lodowca Lauterbrunnenthal" – wspomina. Wyjąwszy rezydencję elfów, rysunek Tolkiena przedstawiający Rivendell (ukazany w ilustrowanej edycji "Hobbita") jest niemal identyczny z widokiem na Dolinę Lauterbrunnen.
Martwe Bagna
Autor za każdym razem podkreślał, że jego uczestnictwo w I Wojnie Światowej nie miało wpływu na jego twórczość. Przyznał on jednak, że obraz Martwych Bagien (gdzie ciała pływające w sadzawce przerażają Frodo Bagginsa), a także podejścia pod Czarną Bramę Mordoru "ma coś z północnej Francji po Bitwie nad Sommą".
Ale, jak napisał w przedmowie do drugiej edycji "Władcy Pierścieni": "Autor nie może oczywiście pozostać całkowicie poza wpływem swoich doświadczeń, jednak sposoby, z których korzysta zalążek kiełkującej historii, są niesamowicie skomplikowane, a próby zdefiniowania tego procesu opierają się, w najlepszym razie, na nieadekwatnych i niejednoznacznych dowodach".
Tak oto można interpretować te inspiracje, jednak należy pamiętać, że większość z nich to jednak domysły.
- English Midlands – kraina geograficzno-historyczna obejmująca środkową część Anglii, położona pomiędzy Anglią Północną a Południową.
Źródło: bbc.com
Komentarze
Brak komentarzy! Bądź pierwszy! Podziel się swoimi spostrzeżeniami!
Dodaj komentarz