Jedną z najbardziej ekscytujących części współczesnego science-fiction i fantasy (SFF) jest prezentacja alternatywnych seksualności oraz płci. Istnieje wiele odniesień do seksu, płci oraz seksualności. Heteroseksualność oraz standardowe płci odzwierciedla biologia. Zamiast opowieści, problemów i osobowości, które są ignorowane lub unikane z powodu braku społecznej akceptacji oraz bycia tabu, pisarze w dzisiejszych czasach, niezależnie od ich osobistych preferencji, badają życie ludzi, którzy kryją się za takimi identyfikacjami. Teraz bardziej niż kiedykolwiek nie piszą jedynie o “heteroseksualnym, białym mężczyźnie”. Literatura powinna uprzedzać zmiany zachodzące w społeczeństwie poprzez jasne i dociekliwe myśli kryjące się za słowami. Odnotowano już zainteresowanie tematyką LGBT (lesbijka, gej, biseksualista, transseksualista) w różnych gatunkach. Idąc tym tropem, literatura porusza się wraz ze zmianami w społeczeństwie, a niedługo z łatwością zostaną one przyswojone. Podczas gdy tematyka LGBT stawała się coraz bardziej akceptowana i bywała częścią większości mediów, SFF nie zmieniało się.
Oczywiście istnieje wiele różnych sposobów obchodzenia się z taką tematyką. Niektóre z nich są całkiem oczywiste. Starają się informować, a także nauczać o mniej znanych aspektach społeczności LGBT takich jak transgenderyzm1 oraz transseksualizm. Jednakże często te tematy są albo ściśle powiązane z fabułą, albo są integralną częścią bohatera i niewiele robią, aby dać o sobie znać. Później (w części trzeciej tej serii) chcę przeanalizować oraz porównać rodzaje SFF, w których występują odmienne metody prezentacji tego wątku, a także chciałbym spróbować ustalić, czy istnieją różne ”typy” literatury LGBT w jednym gatunku. Spodziewam się całkiem jasnego podziału pomiędzy SFF ukierunkowaną na tematykę romansów oraz seksualności a powieściami, w których seksualność i płeć bohaterów jest bezprzedmiotowa, zaś fabuła toczy się dalej.
Jeżeli rozpoczniemy od najnowszych oraz znanych źródeł, to z łatwością znajdziemy prace autorstwa Lyle, Newtona, Morgan, LeGuin i Hobb, Lackey, Rice i Huff. Te dzieła przedstawiają historię, która skupia się na bohaterach o alternatywnych seksualnościach bez przekraczania granicy paranormalnego romansu. Aby lekko określić różnicę, można powiedzieć, że paranormalny romans może zawierać elementy fantastyczne, ale w takich opowieściach romans jest zwykle głównym tematem, a reszta wątków jest poboczna. Ilekroć tematyka LGBT jest przedstawiona w romansie, w którym bohaterami są np. wampiry czy duchy, to wątki miłości oraz seksualności zwykle są przedstawione w inny sposób. To samo dzieje się, gdy taki romans jest heteroseksualny lub jest mieszanką obu orientacji.
Łączenie się w relacje homoseksualne w SFF nie odbywa się już za pomocą mrugnięcia okiem czy też nieśmiałego szturchnięcia. Dzieje się to w otwarty i nieskrępowany sposób. Zamiast historii, w której bohaterowie homoseksualni są jedynie "obecni", przedstawiane są związki będące częścią prawdziwych społeczności lub demonstracje wolności tabu w społeczeństwach, w których homoseksualność jest zakazana. Sednem sprawy jest to, że mężczyźni i kobiety sypiają oraz żyją ze sobą i jest to dla nich tak naturalne jak oddychanie. To po prostu kolejna część bycia człowiekiem oraz życia. Nigdy nie chodzi wyłącznie o seks czy alternatywny styl bycia. Jest to kolejne love-story, tyle że z bardziej rozbudowaną fabułą, w której bohater zaleca się do swojego obiektu miłosnego lub bohaterowie poboczni tworzą między sobą związki.
Jednakże nie tylko seksualność zaczęła pojawiać się w SFF. Płeć nabrała dużego znaczenia, niezależnie od tego, czy jest ona wyrażona mało konkretnie, jak w przypadku niejednoznacznej seksualności w powieści Robin Hobb – "The Fool", czy jest ona jasną i oczywistą częścią fabuły i bohatera, jak transseksualizm Lan w "Legend of the Red Sun".
Te dwa powyższe przykłady bardzo dobrze przedstawiają więcej niż jeden poziom transgenderyzmu czy transseksualizmu. "The Fool" można zakwalifikować jako pangender2. Istnieją przypadki, gdzie "The Fool" prezentuje połączenie obu płci. Fragmenty, w których bohater występuje na przemian jako on/ona, demonstrują, iż nie są one zamieszczone przez pomyłkę, a raczej z poczucia świadomości obu płci.
Wielu czytelników postrzega Fool jako kompletnie bezpłciowego, podczas gdy inni uważają go za mężczyznę, jednocześnie mając na uwadze, jak elastyczne może być pojęcie płci. Pojawiają się momenty w książce, w których w wieloraki sposób sugerowana jest płeć bohatera np. postać, która postrzega Fool jako mężczyznę, zajmuje się nim w trakcie gojenia się ran – sugeruje to, że jeśli Fool nie byłby płci, której spodziewał się Fitz, to tamten by się zorientował. Oczywiście, pojawia się kwestia płci niebędącej jedynie fizycznym atrybutem, który dodatkowo komplikuje tajemniczość bohatera, jak miało to miejsce w przypadku Fool. Był on całkowicie przedstawiony jako jedna i druga płeć. Po tym, jak skomplikowanie przedstawiony został Fool, wątek Lan wydaje się być bardzo okrojony.
W “The Book of Transformations” Lan rozpoczyna swoją przygodę jako transwoman. Z biologicznego punktu widzenia jest mężczyzną, lecz identyfikuje się z kobietą. Później, dzięki magicznej technologii, staje się kobietą również biologicznie. Przestaje być transwoman i staje się kobietą, więc jej płeć pasuje do jej seksualności.
Występowanie bohaterów transseksualnych w SFF jest rzadkie, ale jest to oznaką, iż istnieje taka idea we współczesnym SFF. Przedstawicielami "gender-blending"3 są anime4/manga5. Nie jest to dokładnie to samo ani traktowane w taki sam sposób jak transgenderyzm na Zachodzie. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że stereotypy dotyczące płci są mniej wyraźne we wschodnio-azjatyckich kulturach. Oczywiście, nie bierzemy pod uwagę crossdressingu6 w ten sam sposób, co płciową dysforię. Crossdressing nie jest rzadkością w SFF, mężczyźni na scenach przebierają się za kobiety, a kobiety przywdziewają zbroję i walczą jako rycerze. Nie jest to konflikt pomiędzy psychiczną identyfikacją jednej płci a fizycznym wyglądem drugiej. Crossdressing może występować w teatrze lub z potrzeby bycia postrzeganym jako osoba o innej płci, czy po prostu dla przyjemności.
Nie tylko przedstawienie alternatywnych seksualności ewoluowało. Całe pojęcie seksu i płci jest na nowo postrzegane. W zasadzie stale jest na ponownie badane oraz definiowane.
Podejdziemy do tego tematu z trzech punktów widzenia. Spojrzymy na ewolucję tego tematu w SFF od jej najwcześniejszych korzeni aż po dziś dzień, następnie trzeba zwrócić uwagę na to, jak tematyka LGBT jest przedstawiana, a zakończymy rozważaniami nad tym tematem jako całości.
- Transgenderyzm charakteryzuje niezadowolenie z posiadanej płci i psychicznej identyfikacji danej osoby z płcią biologicznie odmienną oraz dążenie do funkcjonowania zgodnie z psychicznym poczuciem.
- Pangender – ludzie, którzy nie chcą być postrzegani ani jako kobiety, ani jako mężczyźni, ponieważ czują, że mają w sobie po trosze z obu płci
- W literaturze gender-blending może odnosić się również do bohaterów, którzy poddają się zmianom fizycznym płci, w magiczny sposób lub wraz z rozwojem fabuły.
- Anime – japoński film animowany.
- Manga – komiks, obraz, rysunek, szkic, karykatura. Japońskie słowo wywodzące się ze sposobu ozdabiania rycin i innych form sztuki użytkowej. Współcześnie używane poza Japonią oznacza japoński komiks.
- Cross-dressing odnosi się do noszenia ubrań charakterystycznych dla płci przeciwnej.
Źródło: fantasy-faction.com
Komentarze
Dodaj komentarz