Zachowuj się jak porządny trup

Przez długi czas nasi południowi sąsiedzi kojarzyli mi się głównie z górami, zdrowym podejściem do religii, tanimi zakupami i wyśmienitymi alkoholami. Po lekturze wydanych w Polsce książek autorstwa Miroslava Žambocha do starych skojarzeń doszło nowe – bardzo dobra fantastyka. Toteż z niecierpliwością czekałem na zbiór opowiadań „Zachowuj się jak porządny trup”, aby zapoznać się z innymi południowymi twórcami. Nie zawiodłem się z jednym, małym wyjątkiem, o którym za moment.

W antologii znajdziemy czternaście opowiadań napisanych przez trzynastu autorów (trzy z nich są autorstwa Ondřeja Neffa, jedno zaś stworzył duet Zuzany Mnichovej i Antona Stiffela). Teksty obejmują szerokie spektrum fantastyki, od klasycznego fantasy począwszy, przez mroczne science-fiction po horror oraz mieszanki trudne do sklasyfikowania. Z pewnością każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. Napiszę teraz parę słów o każdym z opowiadań.

Zbiór otwiera opowiadanie Miroslava Žambocha. Tutaj pojawił się mój jedyny zawód i rozczarowanie – „Piekielne szczęście” miałem już okazję przeczytać w pierwszym tomie „Krawędzi żelaza”. Prawdę powiedziawszy spodziewałem się czegoś nowego i z pewnością nie jestem jedynym zawiedzionym fanem tego autora. Osoby niewtajemniczone w twórczość Žambocha będą mieli zapoznać się z Koniaszem – głównym bohaterem czterech z sześciu dotychczas wydanych w Polsce książek. Koniasz to twardy gość, niejednemu poderżnął gardło, a z powodu swojego wyglądu musi płacić trzykrotne stawki w burdelach. Lecz czy da sobie radę z zarazą, która dopadła miasto Downdown?

Druga opowieść to zabawne dzieło Ondřeja Neffa „Huston, mam problem” z oklepanym, niemniej śmiesznym, zakończeniem. W zbiorze znajdziemy kolejne dwa opowiadania tego autora. „Wszystko dobre, co się dobrze kończy” jest tekstem intrygującym, napisanym w formie wywiadu oraz wyposażonym w dużą dawkę czarnego humoru. „Życie pełne piękna” strasznie wciąga, a zakończenie każdego zaskoczy.

Jiri Kulhanek w swoim „Jest 7.00, czas, abyś zabił swego pierwszego dziś policjanta” prezentuje nam prostą, acz ciekawą wizję świata. Po przeczytaniu z pewnością poznacie największą zaletę kobiet, które nafaszerowano elektroniką oraz dlaczego policjanci są źli. Czwarte opowiadanie antologii, „Kiedy słońce wstanie nad Zoborem” Ďury Červenáka, bardzo przypadło mi do gustu i z tego powodu nie zdradzę, o czym jest. Sami to odkryjecie. Na „Zwiastowanie” Michala Hvorecký-ego każdy konserwatywny humanista zareaguje zapewne zawałem, próbami egzorcyzmów, tudzież spaleniem tej książki. W realiach świetlanej i technologicznej przyszłości autor ukazuje nam bardzo ciekawą wizję literatury i twórczości w ogóle. Siódmym opowiadaniem zbioru jest „Tarzana” autorstwa Jozefa Girovský-ego, w którym poznajemy losy Tybbiego, chłopca wychowanego przez dużą kocicę w celu, którego nie zdradzę.

Po „Tarzanie” zapoznajemy się z tytułowym opowiadaniem zbioru. „Zachowuj się jak porządny trup” Jany Rečkovej jest drugim tekstem, który szczególnie przypadł mi do gustu. Podczas lektury stwierdziłem, że pod pewnymi względami przypomina mi Ghost Busters. Mamy tu niezwykły duet tępiący duchy i upiory, a owo tępienie najczęściej sprowadza się do szarpaniny i bijatyki. Jak oni to robią i dlaczego są tacy niezwykli? To już zostawiam czytelnikom do odkrycia. „W maju, jak przed rokiem” Jaroslava Mostecky-ego to także znakomity i wciągający tekst o małej, izolowanej społeczności i ich corocznym problemie. Później poznacie losy Bernarda i Catherine w opowiadaniu „Sen o powrocie” Michala Jedináka, ostatnich ludzi na Marsie. „Wiszący Świat” Zuzany Mnichovej i Antona Stiffela wyróżniają ciekawe realia, w których została umieszczona akcja opowiadania. „Trzy czarne wtorki” Dušana Fabiana to historia o tym, jak jedno spojrzenie, jeden uśmieszek może zrujnować życie człowieka w trzy tygodnie. Ostatnia opowieść autorstwa Jiří W. Prochazka, "...i skazuję się na utratę wymiaru" to kolejny tekst zbioru, który naprawdę bardzo przypadł mi do gustu. Przedstawiona w nim wizja przyszłości, w której jedną z kar jest utrata trzeciego wymiaru potrafi przerazić.

Podsumowując zbiór „Zachowuj się jak porządny trup” oferuje bogaty wybór realiów, stylów, gatunków fantastyki oraz dużą dawkę czarnego humoru. Każdy znajdzie w nim coś dla siebie. Co jeszcze mogę powiedzieć? Po prostu zachowajcie się jak porządni czytelnicy i przeczytajcie.

Dziękujemy wydawnictwu Fabryka Słów za dostarczenie egzemplarza recenzenckiego.