Rzeźnia numer pięć

Fantastyczna powieść bez grama fantastyki. Zużyte gatunkowe motywy: skoki w czasie, wizyta UFO, porwanie Ziemianina na odległą planetę czy dar prekognicji głównego bohatera, Billego Pilgrima, podkreślają jej realizm. To oczywiście tylko jedna z możliwych interpretacji wieloznacznego dzieła (tak, po lekturze zrobiłem krótki research). Ma nad innymi opiniami tylko jedną przewagę. Jest moja. I nie roszczę sobie pretensji do oryginalności.

Trzeba być skrajnie bezczelnym lub równie skrajnie naiwnym, by brać się za recenzję klasyki. Przez prawie pięćdziesiąt lat, jakie upłynęły od wydania "Rzeźni numer pięć" Kurta Vonneguta, już chyba wszystko powiedziano na jej temat. Początkowo budziła wiele kontrowersji, związanych zapewne z zaskakującą mieszanką humoru i makabry, doprawioną szczyptą erotyzmu i wulgarności oraz regularnie podlewaną – pozornie – prostackimi komentarzami. Jednak obecnie uchodzi, całkiem słusznie, za klasykę amerykańskiej (i nie tylko) powieści antywojennej.

Dlaczego zatem? Bo chciałem sprawdzić, jak się zestarzała, czy powrócą emocje sprzed lat. Wniosek? Upływu czasu absolutnie po niej nie widać. Przeciwnie, dla współczesnego czytelnika, który powinien być oswojony (choćby przez film) z postmodernistyczną, nielinearną narracją, może być nawet łatwiejsza w odbiorze.

Tym, którzy jeszcze nie czytali, należy się dodatkowy krótki akapit. O czym to jest? Zasadniczo o dywanowym nalocie na Drezno podczas II wojny światowej, ale właściwie rzecz jest o człowieku, który go przeżył i próbuje pozostać człowiekiem. Biografia autora się kłania, wcale mnie nie dziwi, że zmagał się z tekstem przez ćwierć wieku.

Recenzja krótka? Zdarza się. Nie ma co gadać po próżnicy. Książka też objętością nie grzeszy, 240 stron czytelną czcionką w przejrzystej typografii. W sam raz na jeden dłuższy wieczór. Wydawnictwo Zysk i S-ka nie skąpiło ani na papierze, ani na edycji (twarda oprawa + obwoluta). Długość nie świadczy o jakości.

Dziękujemy wydawnictwu Zysk i S-ka za dostarczenie egzemplarza recenzenckiego.