Prometeusz

Ile klimat może uratować w filmie?

Czekałem na nadejście istoty niosącej ludziom ogień z wypiekami na twarzy. Mogę się nazwać fanem serii "Alien" i przez to rodziły się we mnie obawy co do nowego filmu z tego cyklu. Na początku miał to być prequel do "Obcego – 8. pasażera Nostromo". Potem stwierdzono, iż to odrębny film, kiedy okazało się, że Ridley nie ma praw do tytułu "Alien". Nie mógł przez to wykorzystać jego wizerunku. Mimo to składano zapewnienia, iż to ten sam filmowy duch. Później zwiastuny trochę mnie zmartwiły, nadając "Prometeuszowi" ton czystej akcji. Czekałem więc dość długo, by udać się na seans, nieomal przegapiając godzinę "0". Nim dotarłem do kina, usłyszałem wiele złego o tym, co można zobaczyć na ekranie. Na szczęście te obawy zostały zażegnane wraz z początkiem filmu.

Znalazło się wiele nawiązań do świata Alien, zarówno w scenografii czy poprzez dialogi i sceny. Wyjaśniają się pewne zagadki ze starych filmów. Nawiązań jest naprawdę masa. Pomieszczenia statków są niczym te z "8. pasażera Nostromo" i "Decydującego starcia". Bardzo mi się podobał tytułowy Prometeusz, czyli statek badawczy ruszający w nieznane. Białe sale medyczne i równie sterylne korytarze, stołówka, komory hibernacji – wszystko wygląda świetnie. Także projekty technologii kosmitów oddają ten organiczny, oślizgły styl tak dobrze znany tym, którzy spojrzeli w wewnętrzne szczęki. Mimo iż nie uświadczymy panów z długimi głowami i dodatkowym zestawem zębów, ich duch krąży po ciemnych korytarzach lepkich od dziwnej mazi. Od strony stylistyki i zdjęć jest naprawdę pięknie, a zarazem także przerażająco. Wspaniałe są też wizje kosmosu, znów można było zatopić się w klimacie podróży przez gwiazdy i poczuć jej piękno. Muzyka także niczego sobie, bo wnosi starą atmosferę i choć nie zapadła jakoś szczególnie w pamięć, nie powodowała także żadnych zgrzytów. Czemu ktoś może mieć pretensje do braku klimatu starego "Obcego"? Zapewne zależy, kto czego oczekiwał.

Mając na uwadze, iż chciano zrobić coś nowego z duchem moich ulubionych filmów, byłem ciekaw tego, jak twórcy z tego wybrną i dla mnie ten film stanowi wpasowujący się w świat Aliena prequel do "8. pasażera Nostromo". Spotkałem się ze zdaniami, które wskazują na restart serii, o czym świadczy choćby bezpośrednie powiązanie Shaw i Ripley, a także Davida i Bishopa. Możliwe, iż pewna analogia istnieje jednak bardziej jako ukłon w stronę klasyki niż kopiowanie. Postacie z "Prometeusza" mają zupełnie odmienne charaktery, dążenia i sposób rozwiązywania problemów niż ich odpowiednicy ze starej serii. Część wypowiedzi i nawiązań dawała mi do zrozumienia, iż Nostromo dopiero przybędzie. Wszystko zależy od tego, z jakim nastawieniem wejdziemy na salę kinową i jak zrozumiemy nawiązania.

Z samą fabułą jest już trochę inaczej. Dla wielu może być przewidywalna, mnie nie zaskoczyło nic poza głupotą paru postaci. Rzecz się dzieje w dalekiej przyszłości (rok pański 2089, paru z nas może dożyje). Mamy sporo zaawansowanej technologii i podróże kosmiczne trwające długie lata. Para naukowców odnajduje serię symboli w różnych miejscach na naszej planecie. Dzięki nim odkrywają drogę do kogoś, kto może być naszym twórcą. Firma Weyland (gracze AvP powinni kojarzyć) zgadza się sponsorować tę wyprawę, co pozwala wyruszyć badaczom w nieznane. Więcej nie zdradzę, aby nie psuć zabawy. Dodam tylko, iż jest sporo mowy o pilotach ze starych "Alienów". Ogólnie opowiedziana w filmie historia nie jest zła, aczkolwiek zawiodło mnie jej wykonanie. Scenariusz ma dużo luk i jako całość ledwie się trzyma. Początek filmu jest naprawdę przyjemny i nastawia na dobry klimat. Starzy wyjadacze mogą mieć pretensje do popełnienia złych, wręcz głupich decyzji ze strony naukowców w przypadku badania obcej planety, a już w szczególności obcej cywilizacji. Tu jednak osoby i wydarzenia działają w określony sposób tylko z powodu odgórnego życzenia scenarzysty, bohaterowie bez namysłu podejmują wybory zagrażające życiu i zdrowiu całej ekspedycji. Razi opaczne ułożenie scen po drugim powrocie na Statek. Brak też konsekwencji niektórych działań. To, co wydaje się normalnym ludzkim działaniem, jak pobiegnięcie za ranną (niedysponowaną) osobą, a nie zostawienie jej samej sobie, tutaj nie występuje. Pewne rzeczy były też zbędne, jak chociażby kwestia "dziecka". Od strony stylistycznej był to jednak bardzo "alienowy" element, więc zapewne z tej przyczyny się znalazł. Podsumowując, fabuła nie powala.

Postacie są zróżnicowane. Część jest wyrazista, inni mniej, niektórych da się nawet polubić. Mamy przyjemnego kapitana o znajomo brzmiącym imieniu Janek. Na pochwalę zasługuje również świetna kreacja androida imieniem David (Michael Fassbender) i jego mistrzowskie dialogi z Charlie Hollowayem, dobrze zagranym przez Logana Marshalla-Greena. Główna bohaterka, Elizabeth Shaw (Naomi Rapace), wydaje się jednak być źle skonstruowana. Na początku mamy zapalonego naukowca, szukającego odpowiedzi dotyczących swojej wiary. Nie reprezentuje sobą nic wyjątkowego. Późnej ta postać przechodzi drastyczną zmianę charakteru, co zupełnie mi do niej nie pasowało. Do tego po jednej ze scen do końca filmu ciągle mnie coś bolało, gdy widziałem, co ona wyprawia na ekranie. Godną odnotowania jest jeszcze postać Meredith Vickers, graną przez Charlize Theron, która jest właśnie tym typem twardej baby, przypominającą kultową Ellen Ripley z "Obcych". Reszta załogi ma wzloty i upadki oraz ewidentnie nigdy nie oglądała horrorów – nie wiedzą, że się do pewnych rzeczy nie podchodzi. Pretensje kieruję też do biologa w zespole. Gdybym spotkał ślady obcej cywilizacji i nowej biologii, to chciałbym je obejrzeć, pobrać próbki, zbadać, a ten sobie odszedł, bo się bał. To mnie dotknęło osobiście, gdyż sam jestem biologiem.

Nie jest to też typowy horror – nie straszy przez większość filmu, lecz buduje klimat. Cała atmosfera gęstnieje, ale komuś, kto liczył na rozszarpywanie i wyrywanie mózgów, może ta koncepcja nie odpowiadać. Dziwię się jednak zdaniom, iż film nie oddaje atmosfery "Obcych", bo ja odbieram wrażenie, że jest wręcz przeciwnie. On nim ocieka, a śluz ciągnie się między palcami. Widać tu ten charakterystyczny styl, nawiązania do organów płciowych czy zachowań seksualnych (jeśli ktoś widział prace do pierwszego "Aliena", to zrozumie o czym piszę). Wszystko jest organiczne i "Obce", odmienne od tego, co znamy i życie wydaje się inżynieryjnie zaprojektowane. Jeśli więc jesteście fanami potworków, radośnie wyskakujących z piersi, możecie obejrzeć ten film. Mimo tego, iż ich tam nie uświadczycie ciałem, duchem są z nami. Ludzie, którzy "Obcych" nie widzieli (współczuję waszemu ubogiemu życiu), też mogą się przejść, gdyż film sam w sobie porusza ciekawe sprawy, jak dążenie do odkrycia czym jesteśmy i skąd się wzięliśmy.

Podsumowując, osobiście dobrze się bawiłem i polecam. "Prometeusza" oceniam na takie 7.24/10. Warto pójść do kina, aby samemu się przekonać, jak prezentuje się film, a jeśli go widzieliście i się nie zgadzacie z moją opinią, to z chęcią się z wami pokłócę.