Advantageous

Od dawna pałałem wielką żądzą obejrzenia dobrego soft SF. Po prostu znudziły mnie wszelkie produkcje przepełnione wybuchami, najazdami obcych, technologią kłującą w oczy czy pseudoteoriami pseudonaukowców silących się na wyjaśnienie wszelkich niesamowitości, jakie postanowili wpleść w fabułę twórcy filmu. Chciałem głębszej, emocjonalnej podróży w niedaleką przyszłość, gdzie futuryzm delikatnie przewija się między głównymi wydarzeniami, a cała uwaga poświęcona jest ludzkim dramatom przyszłości. Dokładnie taki mix zapewniła mi "Advantageous" Jennifer Phang.

Film rozgrywa się w bliżej nieokreślonej przyszłości, w której gospodarki światowe borykają się z problemami natury ekonomicznej, przez co rynek pracy stał się bardziej wymagający i brutalny. Mimo kryzysu w kraju Gwen radzi sobie całkiem dobrze. Pracuje jako twarz i ambasador centrum zajmującego się medycyną estetyczną, dzięki czemu może zapewnić sobie oraz swej córce Jules byt na odpowiednim poziomie. Wszystko jednak zmienia się, gdy korporacja uznaje ją za zbyt starą, by promować usługi firmy nowym klientom. Pozbawiona źródeł utrzymania i możliwości zapewnienia dziecku szansy na stabilną przyszłość, jaką jest edukacja w prywatnej szkole, Gwen postanawia podjąć desperackie kroki w celu przetransformowania swojej osobowości do młodszego ciała innej kobiety.

Jeśli chodzi o same aspekty SF, to nie jest to główny punkt filmu. Nie przypadnie on do gustu osobom szukającym wartkiej akcji okraszonej mnóstwem komputerowych efektów i wysublimowanych gadżetów z przyszłości. Futurystyczna technologia została delikatnie wpleciona w tło przewodniego wątku i nie gra pierwszych skrzypiec. Zostało to przedstawione w naturalny sposób, jako dodatek i usprawnienie codziennego życia, jako coś, co stało się oczywistością w otaczającym świecie, więc nie robi wrażenia. Zabieg ten o tyle dobrze wpłynął na odbiór produkcji, że nie odwraca uwagi od przewodniej idei filmu, jaką jest rola i trudności, z jakimi stykają się kobiety niezależnie od rozwoju ludzkiej cywilizacji.

Twórczynie "Advantageous", Jacqueline Kim oraz Jennifer Phang, spróbowały poruszyć problemy, z którymi boryka się głównie żeńska część populacji. Największą uwagę poświęcono relacji na linii matka-córka – ile jest w stanie poświęcić i czego się podjąć, by jej dziecko mogło zaznać nieco lepszego i stabilniejszego życia. Co więcej, film ociera się o temat uprzedmiotowienia kobiet i sprowadzenia ich roli społecznej do ładnej twarzy. Młodość i atrakcyjność to wszystko, co uosabiają, a pozbawione tych przymiotów stają się bezużyteczne dla ogółu, tracąc niezależność finansową, a czasami również trafiając na bruk. Ciekawym aspektem "Advantageous" jest kobiecy mizoginizm, gdyż w filmie prawie w ogóle nie występują postacie męskie, a wszelkie problemy czy trudności, z jakimi boryka się Gwen (w tej roli Jacqueline Kim), są powodowane przez kobiety. Kobiety, które albo nie wierzą w swoje możliwości i wartość, albo boją się o swoją wysoką pozycję i zagrożenie, jakie stwarzają inne, często młodsze, współpracownice.

Można uznać, że film "Advantageous" jest dość ubogi w słowa. Scenariusz nie zawiera wielu obszernych linii dialogowych, ograniczając się do skromnej narracji, zostawiającej wyłącznie pewne poszlaki co do rzeczywistości, w której przyszło żyć bohaterce. Dzięki temu widz może zbierać te strzępy informacji i dopowiedzieć sobie resztę, by utworzyć zrozumiały dla niego pogląd. Film pod względem charakteru i emocjonalnego ładunku można porównać mniej więcej do "A.I. Sztucznej Inteligencji" czy "Ludzkich Dzieci", jednak pozbawionych hollywoodzkiego rozmachu. Nie jest to historia o heroinie, lecz o samotnej matce, która nie próbuje ocalić całego świata, ale świat swojej córki.

Zbyt często współczesne kino SF to zbiór thrillerów napompowanych specjalnymi efektami oraz najbardziej futurystycznie wyglądającymi gnatami. Studia filmowe mają tendencję do przedkładania spektakularnych wybuchów ponad ciekawe koncepcje i idee. Jednak co jakiś czas powstają filmy pokroju "Advantageous", prezentując intelektualną, społeczną wizję przyszłości, przypominając, że za kilkanaście, kilkadziesiąt lat zagrożenia nie będą stanowić roboty czy inwazja obcych, lecz ten sam czynnik, który zagrażał Ziemi od dłuższego czasu – my sami.