Moi kochani, dzisiaj nauczyłem się...
Było w języku polskim takie coś, jak
liczba podwójna. No właśnie, było. I z Wikipedii dowiedziałem się, skąd się wzięły nazwy liczebników sto, dwieście, trzysta.
Dla tych, którym nie chce się klikać w link do Wiki: Otóż, kiedyś w polszczyźnie było takie coś jak liczba podwójna. Mówiąc "kiedyś", mam na myśli czasy wieki temu. Jak łatwo się domyślić, liczba podwójna była jak mówimy o dwóch rzeczach. Liczba pojedyńcza o jednej rzeczy, podwójna o dwóch, mnoga o większej ilości. Kojarzycie polskie przysłowia
"Trzy gęsi, dwie niewieście uczyniły jarmark w mieście albo
"Mądrej głowie dość dwie słowie"? Domyślam się, że będzie jeszcze pasowało
"Jeśli chcesz iść między wrony, musisz krakać tak jak ony", ale nie jestem pewien. Tego dowiedziałem się dzisiaj
No i dowiedziałem się też, skąd się wzięły nazwy liczebników takich jak sto, dwieście, trzysta etc.
Sto - liczba pojedyncza
Ście - liczba podwójna, stąd się wzięło dwieście
Sta - liczba mnoga, czyli trzysta, czterysta
Tylko skąd się wzięła reszta? Pięćset? Sześćset? Siedemset? Osiemset? Jakiś wyższy level liczby mnogiej czy co? A może po prostu odmiana słowa "sta" przez coś?
Kto? Co? Sta
Kogo? Czego? Set
Tylko po co odmieniać "sta" przez przypadki, żeby określić 500 albo 600? Taka modyfikacja żeby łatwiej było wymówić? Hmmm... Pięćsta, sześćsta, siedemsta, osiemsta... Brzmi dość łatwo do wymówienia, więc powód inny.
Hmm... Dzie-sięć, dwadzie-ścia, trzydzie-ści, czterdzie-ści, pięćdzie-siąt, sześćdzie-siąt... wielokrotności dziesiątki też pasują.
Takie językoznawstwo to ciekawa sprawa
EDIT: Właśnie wymyśliłem. Wydaje mi się, że chodzi tu o zwykłą odmianę przez liczebniki.
Jedna niewiasta
Dwie niewiasty (lub jakby kilka wieków temu woleli: dwie niewieście)
Trzy niewiasty
Cztery niewiasty
Pięć niewiast
Sześć niewiast
I tak dalej...
Jak w odmianie przez liczebniki dochodzimy do piątki, to się normalnie zmienia odmieniane słowo. I dlatego:
Jedno sto
Dwie sta (w staropolszczyźnie dwie ście, czyli znane nam dwieście czyli 200)
Trzy sta
Cztery sta
Pięć set
Sześć set
Niewiasta, niewieście (w staropolszczyźnie), niewiasty, niewiast
Sto, ście, sta, set
Rozkminiłem to